2019-08-02
151 ROCZNICA URODZIN JÓZEFA CHEŁKOWSKIEGO
3 sierpnia – 151 Rocznica urodzin Józefa Chełkowskiego
Józef Chełkowski urodził się w Starymgrodzie 3 sierpnia 1868 roku jako syn Franciszka Chełkowskiego (1839-1893) i Felicji z Wężyków Chełkowskiej (1845-1932). Był ziemianinem, działaczem społecznym i politycznym. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, został mianowany starostą powiatu koźmińskiego. Razem z żoną Marią Chełkowską z domu Donimirską byli ostatnimi właścicielami majątku w Śmiełowie.
Odkąd zamieszkali w pałacu, Śmiełów stał się ośrodkiem kultu wybitnego wieszcza narodowego Adama Mickiewicza. Gospodarze starali się wprowadzić w życie ideę „domu otwartego” opierającego się akcjom germanizacyjnym w zaborze pruskim. Skupiał najważniejsze postacie ówczesnego życia politycznego oraz kulturalnego. Śmiełów odwiedziły bowiem takie postacie jak Henryk Sienkiewicz, Ignacy Jan Paderewski, Wojciech Kossak, gen. Józef Haller czy Władysław Tatarkiewicz. Kult Adama Mickiewicza promieniował na całą Wielkopolskę. Józef Chełkowski postawił w śmiełowskim parku pomnik wieszcza w celu upamiętnienia jego pobytu w 1831 roku.
Rodzina Chełkowskich została podczas II wojny światowej ulokowana w obozie przejściowym dla internowanych ziemian w Dobrzycy. Skąd później przeniesiono ich do Cerekwicy i Opoczna. Rodzina została zmuszona opuścić majątek i przeprowadzić się do Krakowa. Wraz z małżonką Marią mieli czternaścioro dzieci i trzydzieści osiem wnucząt. Józef Chełkowski zmarł 10 maja 1954 roku. Został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.
Maria i Józef Chełkowscy, źródło: wikimedia commons
