2015-12-01
Autor: Stanisław Borowiak
ADAM FRANCISZEK DOBRZYCKI (zm. 1664)
Herb Bróg (Leszczyc).
za: www.wikipedia.pl
Syn zmarłego w 1622 r. Jana Grzymka Dobrzyckiego, władającego Dobrzycą od 1581 r., i poślubonej przezeń w 1588 r. Anny Mieszkowskiej. Po ojcu odziedziczył większość jego schedy, obejmującej część miasta i wsi Dobrzycy oraz wsi Klonów (razem ze starym zamkiem Dobrzyckich), reszta, z niewielkim drewnianym dworem przypadła bratu Jakubowi (zm. 1637), a następnie jego synowi Janowi. Ten z kolei sprzedał ją w 1643 r. Stefanowi Żychlińskiemu, od którego zakupili ją później Jaskulscy, władający nią aż do 1697 r.
Części miasta i wsi Dobrzycy oraz wsi Klonowa, znacznie jednak mniejsze od posiadanych przez Adama Franciszka, należały też w tym czasie do Gabriela Bojanowskiego, który nabył je jeszcze pod koniec XVI w. od Wojciecha Dobrzyckiego, przedstawiciela drugiej linii rodu Dobrzyckich. W 1632 r. wraz z synem Piotrem sprzedał je z kolei Chryzostomowi Mycielskiemu.
Adam Franciszek Dobrzycki znacznie powiększył swój majątek korzystnym ożenkiem, który nastąpił rok po śmierci ojca, w 1623 r. Żona, Elżbieta Dobczyńska, wniosła mu w wianie Górę, Zalesie, Łobez i Parzenczew. Para ta doczekała się czwórki synów – pierworodnego Jana Wojciecha (1624-1690), który objął Dobrzycę po ojcu, oraz jego młodszych braci Jana Chryzostoma, Wojciecha i Tomasza.
Za jego czasów stary zamek Dobrzyckich – „kamienicę na kopcu” – rozbudowany o wielką salę w części południowej, dzięki czemu uzyskał charakterystyczny i zachowany do dziś kształt litery „L”. Niedługo po śmierci Adama Franciszka, zapewne przy okazji przejmowania ojcowskiej schedy przez jego syna Jana Wojciecha, sporządzono w 1667 r. lustrację, która pozostaje najstarszym źródłem pisanym ukazującym wygląd dobrzyckiej rezydencji, której nowowybudowana część nie była wówczas jeszcze w pełni ukończona (m.in. w wielkiej sali brakowało podłogi i okien).
Źródła: K. Balcer, materialy niepublikowane;
R. Kąsinowska, Dobrzyca. Fortalicja. Pałac. Muzeum, Dobrzyca 2007 ,s. 14-16, 23-25;
S. Śniatała, Dobrzyca – monografia historyczna, [w:] „Notatki Dobrzyckie”, Dobrzyca 2002, s. 41-42;
Teki Dworzaczka, http://teki.bkpan.poznan.pl.
