220 lat temu, w lipcu 1797 r. we włoskim miasteczku Reggio Emilia powstały słowa "Mazurka Dąbrowskiego", które odtąd towarzyszyły Polsce i Polakom we wszystkich momentach narodowych dziejów, stając się w końcu 90 lat temu hymnem państwowym. Uczczenie obu tych rocznic stawia sobie za cel eksponowana w naszym muzeum od 23 kwietnia do końca września br. wystawa czasowa ''JÓZEF WYBICKI I JEGO CZASY. HYMN. LEGIONY. KSIĘSTWO WARSZAWSKIE", poświęcona w pierwszym rzędzie postaci twórcy "Mazurka" JÓZEFOWI WYBICKIEMU (1747-1822) oraz epoce napoleońskiej, z którą nieodłącznie związane są początki późniejszego hymnu narodowego. Krótki rzut oka na dzieje okresu napoleońskiego i najważniejsze wydarzenia związane z dziejami późniejszego hymnu narodowego, historią  Legionów Polskich we Włoszech, przełomowym rokiem 1806 i Księstwem Warszawskim zawiera towarzyszący wystawie katalog, do którego nabycia serdecznie zachęcamy 

Omówiono w nim również najważniejsze spośród prezentowanych na wystawie obiektów, w tym zwłaszcza pochodzące z Muzeów Narodowych w Poznaniu i Warszawie obrazy Januarego Suchodolskiego, "ŚMIERĆ BERKA JOSELEWICZA" HENRYKA PILATTIEGO, portret księcia warszawskiego Fryderyka Augusta pędzla Marcello Bacciarellego czy użyczony przez Muzeum Narodowe we Wrocławiu słynny cykl "Pieśń Legionów" Juliusza Kossaka. Nie mniej warte uwagi sa ukazane na wystawie i szeroko omówione w katalogu druki, z których największą część wypożyczyła Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i Muzeum Narodowe w Gdańsku - można tu wymienić m.in. dziewiętnastowieczne FAKSYMILE RĘKOPISU "MAZURKA DĄBROWSKIEGO" i liczne podpisane przez Wybickiego odezwy, które odegrały tak wielka rolę w mobilizowaniu społeczeństwa i organizacji pastwa na przełomie 1806 i 1807 r. Kolejna niezmiernie ważna grupa ukazanych w katalogu eksponatów to pochodząca z Muzeów Narodowych w Kielcach i Poznaniu oraz Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie broń epoki napoleońskiej, z tak charakterystycznymi dla tego okresu karabinami wzorów M1777 i AN IX, szablami ANXI czy pistoletami AN XIII na czele, a także broń pruska, powszechnie używana wówczas w armii Księstwa Warszawskiego.

 

Sporo miejsca w publikacji poświęcono także przedstawieniu mało do dziś znanych związków Wybickiego z Dobrzycą i rodzinami Gorzeńskich oraz Turnów, zapoczątkowane w latach siedemdziesiątych XVIII w., gdy Wybicki ożenił się z Kunegundą Drwęcką, krewną Aleksandry Skórzewskiej, pierwszej zony generała AUGUSTYNA GORZEŃSKIEGO (1743-1816). Bliskie relacje kontynuowane były przez następnych kilkadziesiąt lat, zarówno na płaszczyźnie politycznej, jak i prywatnej. Szczególnie żywe były one pod koniec lat osiemdziesiątych XVIII w., gdy Wybicki przez szereg lat mieszkał w Dobrzycy, dzierżawiąc od gen. Gorzeńskiego folwark Koryta i administrując majątkiem dobrzyckim. Ten fragment życia późniejszego twórcy hymnu narodowego dokumentuje m.in. udostępniony przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich i zreprodukowany w katalogu fragment listu opisującego przygotowania do wystawienia dla Gorzeńskich i Turnów opery "Kmiotek".