STRONA GŁÓWNA

W niedzielę 30 lipca przypada 164. Rocznica urodzin Juliana Fałata (zm. 1929), wybitnego polskiego  akwarelisty – czołowego przedstawiciela okresu Młodej Polski .

Julian Fałat był pomysłodawcą i współtwórcą drugiego na ziemiach polskich (po Panoramie Racławickiej) monumentalnego obrazu o kilkumetrowych rozmiarach – „Berezyny”.  Do prac zaprosił Wojciecha Kossaka, Kazimierza Pułaskiego, Michała Gorstkina-Wywiórskiego, a od kwietnia 1895 roku Jana Stanisławskiego oraz Antoniego Piotrowskiego. obraz o wysokości około 15 metrów  i 120 metrów długości przedstawiał przeprawę wojsk napoleońskich przez Berezynę, w pobliżu miejscowości Studzianka, drugiego dnia trzydniowej tragedii tj. 28 listopada 1812 roku, o godz. 14.00. Malowanie trwało od grudnia 1894 do kwietnia 1896 roku, a ostateczna wersja panoramy została wystawiona 1 kwietnia 1896 roku w Berlinie, później także w Warszawie, Kijowie i Moskwie – wszędzie spotkała się z entuzjastycznym przyjęciem. Pomimo niewątpliwego sukcesu, jakim obraz mógł się poszczycić nie znalazł jednak chętnych kupców. Po kilku latach magazynowania go w drewnianych skrzyniach w Krakowie, Kossak zlecił pocięcie go na kilka części według autorstwa. Do dnia dzisiejszego zachowało się jedynie 6 z nich.

Fragment, który wyszedł spod ręki Juliana Fałata (na co dzień w Muzeum Narodowym w Poznaniu) można oglądać na naszej wystawie czasowej „JÓZEF WYBICKI I JEGO CZASY. HYMN. LEGIONY.KSIĘSTWO WARSZAWSKIE.”, która dostępna jest do końca września br.  

Julian Fałat, Przejście przez Berezynę, olej na płótnie, 1895, fot. Muzeum Ziemiaństwa w Dobrzycy.

Sylwia Kuźnicka