STRONA GŁÓWNA
2016-06-07
ZYGMUNT CZARNECKI - ZIEMIANIN I BIBLIOFIL
7 czerwca 1908 r. zmarł hr. Zygmunt Czarnecki, zasłużony dla kultury polskiej bibliofil, który w 1890 r. wykupił Dobrzycę od niemieckiej rodziny Bandelowów - dzięki temu majątek po ponad półwieczu wrócił w recę włascicieli polskich.
Urodzony w 1823 r. zaliczał się do zamożniejszych ziemian południowej Wielkopolski. Dzięki pracowitości i prowadzonej we własnych dobrach wzorowej gospodarce, znacznie powiększył odziedziczony majątek, w efekcie czego w jego rękach znalazło się kilka rozległych i dobrze utrzymanych majętności – Gogolewo, Rusko, Niepart, Siekowo i Raszewy. Prócz wielu inwestycji w nowo zakupionych dobrach, wzniósł też okazałą rezydencję w Rusku (prawdopodobnie również w Siekowie i Raszewach), a przy tym znajdował jeszcze czas na szeroką działalność bibliofilską i kolekcjonerską.
Z wielką pasją i energią stworzył najpierw cenną kolekcję numizmatyczną (sprzedaną w 1872 r. warszawskiemu fotografowi Karolowi Beyerowi), a następnie zgromadził niezwykle bogaty zbiór starodruków, w tym m.in. pierwszych wydań Reja, Kochanowskiego i Paprockiego. W sprawach związanych z biblioteką korespondował z wybitnymi polskimi historykami tego okresu m.in. Wojciechem Kętrzyńskim i Oswaldem Balzerem. Zgromadzone przezeń zbiory w kilka lat po jego śmierci spadkobiercy sprzedali po obniżonej cenie lwowskiej Bibliotece Baworowskich.
Pod koniec swego pracowitego i pełnego aktywności życia, w liście do prof. Oswalda Balzera, z dumą pisał, że „w zawodzie moim dużo pracowałem, całe moje życie jeżdżąc z jednych dóbr do drugich i wszystko sam prowadziłem. 5 synów osadziłem w pięknych majątkach z pięknymi siedzibami”. Jednym z nich była Dobrzyca, kupiona w 1890 r. od Bandelowów dla syna Józefa. W niej tez to sędziwy hrabia
spedził ostatnie lata życia, zajmując wraz z żoną pomieszczenia dzisiejszego Salonu z Pejzażem i Salonu przy Jadalni dobrzyckiego pałacu.
Więcej na temat Zygmunta Czarneckiego znleźć mozna m.in. na naszej stronie internetowej:
ZYGMUNT CZARNECKI (1823-1908)
Polecamy równiez
liczne teksty wieloletniego badacza dziejów dobrzyckiej rezydencji, pana Kazimierza Balcera, które znaleźć mozna w kolejnych tomach "Notatek Dobrzyckich" i "Dobrzyckich Studiów Ziemiańskich".
O uznaniu, jakim sedziwy już hrabia cieszył sie w społecznosci ziemiańskiej Wielkopolski swiadczyć może równiez dostepna u nas relacja z odbytego w Rusku
złotego wesela Zygmuntostwa Czarneckich, którą w jednym z tomów swej
Złotej Księgi Szlachty Polskiej zamiescił Teodor Żychliński:
ZŁOTE GODY ZYGMUNTOSTWA CZARNECKICH W RUSKU W 1899 R.
Po lewej Zygmunt Czarnecki z żoną Marią z Giżyckich (w centrum) w Sali z Pejzażem dobrzyckiego pałacu. W tym okresie była ona podzielona na dwa pomieszczenia – jedna z nich mieściła sypialnię, a druga (widoczna na zdjęciu) salonik „hrabiów dziadzików” (tak służba nazywała starszych hrabiów Czarneckich). Po prawej nekrolog hrabiego. Fot. zbiory Muzeum Ziemiaństwa w Dobrzycy.